Boeren maken zich zorgen over toekomst 'bûtendyks'

Raadsleden Digna Ferwerda en Jan Jarig van der Tol (rechts) maken zich net als Jan Swart en Roelof Hoogland zorgen over ontwikkelingen achter de zeedijk en mogelijke gevolgen van de Waddenagenda 2050. Foto: Bram Buruma

De gemeenteraadsleden Digna Ferwerda (VVD) en Jan Jarig van der Tol (ChristenUnie) lieten zich in de zomerpolder achter de zeedijk bij Ferwert bijpraten door Roelof Hoogland (Hallum) en Jan Swart uit Ferwert. 

Het verhaal is bekend. In de Waddenagenda 2050 staat hoe de komende dertig jaar met het Wad moet worden omgegaan, met als uitgangspunt natuur. Er zijn nog geen concrete plannen, maar ministers, een aantal gemeenten, provincies en meer belanghebbende partijen hebben al een handtekening gezet onder uitgangspunten van de Waddenagenda 2050. De gemeente Noardeast-Fryslân is nog niet zover. Het college luisterde naar de ruim honderd boeren die begin dit jaar met tractoren in Dokkum duidelijk maakten dat zij het niet eens zijn met de plannen. Volgens sommigen gaat het de plannenmakers alleen maar om zoveel mogelijk geld binnen te halen en wordt nauwelijks gekeken naar behaalde doelen en resultaten.  

Volgens Jan Swart wordt natuur gezien als een verdienmodel. ,,Der wurde op kantoar plannen makke om jild te krijen en dan potsjes socht om mear jild los te krijen. Beliedsmakkers stuiterje mei dikke rapporten oer inoar hinne en beslisse oer miljarden euro’s. Mar hja witte net iens hoe as it der hjir hinne leit.’’

Boeren en gebruikers vinden dat in de plannen voor 'bûtendyks' met name de zomerpolders onvoldoende worden beschermd en zij hebben weinig vertrouwen in het ophogen van de zeedijk. Onduidelijk blijft wat de desastreuze (economische) gevolgen van verzilting zijn als de zee vrij spel krijgt. 

Gevoel en kennis van het gebied is volgens Ferwerter Jan Swart waar het op dit moment in met name Den Haag en bij de provincie aan ontbreekt. Een troef die de gemeente Noardeast in handen heeft om grote veranderingen achter de zeedijk te voorkomen, is de in het eerdere Ferwerderadiel vastgestelde beheerverordening. "De Waddenaginda tekenje is de deastek foar ús moaie lânbou yn Noardeast-Fryslân’’, zei Johan Talsma van ELP NEF begin dit jaar al in de gemeenteraad. In dat overleg waren het met name raadsleden Digna Ferwerda (VVD) en Jan Jarig van der Tol (ChristenUnie) die wethouder Jelle Boerema onder druk zetten om niet te tekenen. Beide raadsleden blijven zich hier ook nu nog steeds voor inzetten en achter de zeedijk is nu afgesproken dat na de zomervakantie een bredere delegatie wordt uitgenodigd om te laten zien waar het werkelijk om gaat in dit gebied. 

Volgens Jan Swart is belangrijk dat het gebied waar zich de afgelopen decennia zoveel mensen voor hebben ingezet, nu niet wordt verkwanseld. Roelof Hoogland deelt deze mening: ,,Wy hawwe it hjir geweldich goed foarinoar en dêr bin in hiel soad minsken ôfhinklik fan. Dat meie wy net samar fuortgoaie."