Algemeen

Vlasteelt hier nu als hobby, maar dat verandert misschien

Vlas trekt nu vooral aandacht door activiteiten die in en vanuit Atelier Kleine-Lijn in Blije worden georganiseerd, onder meer met het op ambachtelijke wijze bedrukken van uit vlas verkregen linnen. Lang geleden werd vlas hier veel verbouwd en dát zou zomaar weer kunnen.

Gjalt de Groot trekt met zijn kleindochter Else bij Blije het vlas en zij zetten de goudgele 'skeaven' op het land om te drogen. Er worden van de stengels nu o.a. eendenkorven van gemaakt zoals Elske v.d. Weij dat leerde van pake Douwe, maar het zou zomaar kunnen dat er de komende jaren steeds meer boeren in deze omgeving zijn die vlas verbouwen. Foto's: Bram Buruma.

Tot de zestigerjaren van de vorige eeuw werd op de Friese klei volop vlas verbouwd en heel lang daarvoor werd het gewas ook ter plekke verwerkt in 'braakhokken'. Ook in Noardeast-Fryslân vroeger veel vlas verbouwd. Het verwerken daarvan was zeer arbeidsintensief en op een bepaald moment was het ook niet meer rendabel. Vlas werd hier zo in de tweede helft van de negentiende eeuw verdrongen door het goedkopere katoen en kunstvezels. 

Linnen
Van de vezels van vlas wordt linnen gemaakt en de zaden kunnen worden geperst tot lijnzaadolie. Wat overblijft is strooisel voor de stal. In Nederland wordt nu in Zeeland nog veel vlas verbouwd. Als agrarische activiteit stopte de vlasteelt in Fryslân  vooral ook omdat het te bewerkelijk was, maar wordt in met name ook Noardeast nog wel kleinschalig verbouwd, als hobby of voor het maken van bijvoorbeeld eendenkorven. Er bloeiden in deze omgeving deze zomer zodoende her en der in Noardeast nog vlasvelden en het is nu tijd voor de oogst. Vlas komt hier zo na een lange afwezigheid weer terug. Het verbouwen en oogsten van vlas is nu weliswaar nog kleinschalig, maar er zijn ook al boeren die overwegen om hier in deze omgeving toch weer meer vlas te verbouwen en dan als 'rustgewas' voor de grond.